१० वी पास झाल्यानंतर शिक्षण व करिअरचे अनेक पर्याय उपलब्ध असतात. तुमच्या आवडीनुसार, क्षमतेनुसार आणि भविष्यातील करिअरच्या दृष्टीने योग्य कोर्स निवडणे महत्त्वाचे असते. खाली काही प्रमुख पर्याय दिले आहेत.
after 10th standard Education and career options
✅ १. विज्ञान शाखा (Science Stream):
जर तुम्हाला डॉक्टर, इंजिनियर, वैज्ञानिक, किंवा IT क्षेत्रात करिअर करायचं असेल तर विज्ञान शाखा उत्तम पर्याय आहे.
प्रमुख विषय:
- Physics
- Chemistry
- Biology / Mathematics / IT
- English
- मराठी / इतर भाषा
करिअर पर्याय:
- इंजिनियरिंग (JEE, CET)
- मेडिकल (NEET)
- Datat Science फार्मसी, B.Sc., BCA, MSC NDA, आर्मी, नेव्ही MPSC – UPSC
✅ २. वाणिज्य शाखा (Commerce Stream):
बिझनेस, अकाउंटिंग, मॅनेजमेंट, बँकिंग इत्यादीमध्ये करिअर करण्याची इच्छा असल्यास वाणिज्य शाखा योग्य आहे.
प्रमुख विषय:
- Accountancy
- Economics
- Business Studies
- Mathematics / Secretarial Practice
- English
करिअर पर्याय:
- CA (Chartered Accountant)
- CS (Company Secretary)
- B.Com, BBA, MBA
- बँकिंग, फायनान्स, शेअर मार्केट
✅ ३. कला शाखा (Arts Stream):
जर तुम्हाला समाजशास्त्र, मानसशास्त्र, इतिहास, राजकारण, पत्रकारिता, इत्यादी क्षेत्रांमध्ये रुची असेल तर कला शाखा उत्तम आहे.
प्रमुख विषय:
- History
- Geography
- Political Science
- Psychology / Sociology
- English / Marathi Hindi
करिअर पर्याय:
- UPSC / MPSC तयारी
- B.A., M.A.
- पत्रकारिता, सोशल वर्क, टीचर, वकील,पोलीस
✅ ४. ITI कोर्सेस (Industrial Training Institute):
लवकर नोकरी करू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी ITI उत्तम पर्याय आहे.
उदाहरण:
- Electrician
- Fitter
- Welder
- Diesel Mechanic
- Computer Hardware
कालावधी: ६ महिने ते २ वर्षे
✅ ५. डिप्लोमा कोर्सेस (Polytechnic):
इंजिनिअरिंग डिप्लोमा ३ वर्षांचा असतो. १० वी नंतर थेट प्रवेश मिळतो.
शाखा:
- Mechanical
- Civil
- Computer
- Electrical
- Electronics
नोकरीच्या संधी:
सरकारी व खाजगी कंपन्यांमध्ये तांत्रिक पदांवर नोकरी मिळू शकते.
✅ ६. कौशल्य प्रशिक्षण / स्किल डेव्हलपमेंट कोर्सेस:
- MS-CIT (कॉम्प्युटर बेसिक कोर्स)
- DTP, Tally
- Beauty Parlour Course
- Mobile Repairing
- Fashion Designing
- Digital Marketing
✅ ७. कृषी अभ्यासक्रम (Agriculture Courses):
- Diploma in Agriculture
- B.Sc. Agriculture (१२ वी नंतर)
- अन्न प्रक्रिया (Food Processing)
- पशुपालन, मत्स्यव्यवसाय
✅ ८. इतर शासकीय अभ्यासक्रम व योजना:
- PMKVY (Pradhan Mantri Kaushal Vikas Yojana) अंतर्गत मोफत कोर्सेस
- महाराष्ट्र राज्य कौशल्य विकास योजना
- औद्योगिक प्रशिक्षण संस्था (ITI)
- व्यवसाय शिक्षण
टीप:
तुमच्या आवडीनुसार आणि भविष्यातील करिअरच्या योजना लक्षात घेऊन योग्य मार्ग निवडा. कोणतीही शाखा वाईट नसते – महत्त्व तुमच्या मेहनतीचे असते.